65 yaş ve üzeri acil servise başvuran endoskopi ya da kolonoskopi yapılan gastrointestinal sistem kanamalı hastaların retrospektif analizi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uşak Üniversitesi, TIP FAKÜLTESİ, DAHİLİ TIP BİLİMLERİ BÖLÜMÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMRE KANAT

Danışman: Abdurrahman Yılmaz

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Amaç: Akut gastrointestinal sistem (GİS) kanaması ile acil servisimize başvuran ve endoskopi ve/veya kolonoskopi yapılan 65 yaş ve üzeri hastaların klinik ve prognostik özelliklerini değerlendirmektir. Materyal ve metod: Çalışmamızda Ocak 2020 - Ocak 2023 tarihleri arasında Uşak Üniverstesi Eğitim Araştırma Hastanesi Acil Servisine 65 yaş ve üzeri gastrointestinal kanama şikayeti ile başvuran endoskopi ve/veya kolonoskopi yapılan hastaların verileri elektronik tıbbi kayıt sisteminden ve acil servis başvuru evraklarından elde edildi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen toplam 371 hastanın (186 kadın ve 185 erkek) yaş ortalaması 78,2±7,8 yıl idi. %93 hasta en az bir komorbid hastalığa sahip olup, %62 hasta antikoagülan ve/veya antitrombositer ilaç kullanmakta idi. Toplam 309 hastada üst, 62 hastada alt GİS kanaması tespit edildi. Acil serviste 127 hastaya masif transfüzyon uygulanırken, 207 hasta yoğun bakıma (YB) yatırıldı. Bir aylık izlemde mortalite oranı %13,5 saptandı (50/371 hasta). Varfarin kullanımı (p=0,016), melena varlığı (p<0,001), üst GİS kanaması (alt GİS`e göre, p=0,034) ve duodenal ülser varlığı (p=0,009) masif transfüzyon gereksinimi ile ilişkili bulundu. YB yatışı olan hastalarda olmayanlara göre atriyal fibrilasyon sıklığı (p=0,038), kalp yetmezliği sıklığı (p=0,002), ortanca komorbid hastalık sayısı (p=0,009), varfarin kullanım sıklığı (p=0,012), hematemez varlığı (p=0,043) ve üst GİS kanaması varlığı (alt GİS`e göre, p=0,033) yüksek bulunurken, ortalama hemoglobin (p<0,001) ve albumin (p<0,001) düzeyleri düşük saptandı. Siroz varlığı (p=0,006), özefagus varis kanaması (p<0,001) ve uzamış hastane yatışının (p=0,026) bir aylık mortalite ile ilişkili olduğu gösterildi. İlk başvuruda ölçülen BUN/albumin oranı, CRP/albumin oranı ve NLO'daki artışın bir aylık mortalite ile ilişkisi ortaya konuldu. Sonuç: Geriatrik hastalarda akut GİS kanamaları yüksek morbidite ve mortalite oranları ile karakterizedir. Bu grupta çoklu komorbid hastalık varlığı prognozu belirleyici önemli faktör olmakla birlikte, varfarin kullanımı masif kanamalarla ilişkili olabilir.