İslâm bilgi, düşünce ve ahlâkına dair temel birikiminin ikinci nesli olan tâbiîn,
sahâbe neslini görerek onların hayatlarını ve ilmi birikimlerini yakından takip
etmiştir. Elde ettikleri malzemeyi fıkhî mezheplerin temellerinin atıldığı, çeşitli
dini ilimlerin müstakil bir hüviyet kazanıp teşekkül etmeye ve usûlünün
oluşmaya başladığı sonraki dönemlere aktarmak suretiyle önemli ve zor bir
görev üstlenmişlerdir. Bugün elimizde bulunan en eski eserlere kaynaklık etmesi
nedeniyle onlara atfedilen her türlü bilgi, düşünce ve uygulamanın dönemin
özellikleri de göz önünde bulundurularak ele alınması ve dikkatlice incelenmesi
gerekmektedir. Bu yönüyle çalışma, muhaddis kimliğiyle şahsı merkeze alan bir
anlama çabası ve bir tarih/dönem incelemesidir. Tarihin, bir hareketlilik
içerisinde gerçeğin en muhtemel anlatımı olması, büyük ölçüde kaynakların
mevcudiyetine ve incelemenin sebep-sonuç ilişkisine dayanmasına bağlıdır.
Ancak sosyal, kültürel, siyasal, ekonomik, ideolojik ve kişisel unsurlarıyla tarihi
incelemelerdeki “nedenler” oldukça çok ve karışıklık arz etmekte; doğru eğilimi
tespit etmek, bunlar arasında analiz yapabilmek, bağlamı tespit edebilmek için
oldukça fazla veriye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle çalışmamızda İslâm
kültürüne ait klasik yazılı eserlere mümkün olduğunca başvurulmuş, toplanan
veriler ile Şa’bî’nin hayatı ve hadis ilimlerine katkıları tespit edilmeye
çalışılmıştır
Tabi’in, the second generation of the basic accumulation of Islamic knowledge,
thought and morals witnessed the generation of the Companions and followed
their lives and scientific knowledge closely. They undertook an important and
challenging task by transferring the scientific material they obtained in different
ways to the later periods when the foundations of the fiqh sects were laid and
various religious sciences emerged, gaining separate identities and constructing
their procedures. They are the resources of the oldest works we have today;
therefore, all kinds of information, thoughts and practices attributed to them
should be discussed and carefully examined, considering the characteristics of
the period. This study, on that sense, is an effort to understand which
centralizes the person with his identity of muhaddith and is a history/period
analysis. In a dynamism, the fact that history is the most presumptive narration
of the reality is largely dependent on the availability of resources and cause-
effect relationship of the study. However, causes in historical analyses with their
social, cultural, political, economical, ideological and personal aspects are
numerous and complex; quite a lot of data is needed to determine the right
trend, to make analyses among them, to determine the context. For this reason,
in our study, classical written works of Islamic culture were used as much as
possible, and with the collected data, it was tried to determine Sha’bi’s life and
his contributions to hadith sciences
