Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Resimli Öykü Kitapları ile İlgili Tercihleri


CAN B., Kılınçcı E., SEKER P. T.

Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, cilt.11, sa.1, ss.240-252, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi dönem çocuklarının resimli öykü kitaplarına yönelik tercihlerinde önemsedikleri unsurların belirlenmesidir. Çalışmaya, okul öncesi eğitime devam eden 5 yaşında 94 çocuk dâhil edilmiştir. Çocuklara, içerik, biçimsel ve resimleme özellikleri açısından birbirinden farklı özelliklere sahip 11 resimli öykü kitabı okunmuştur. Okuma süreci sonrasında çocuklarla birebir ve yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler ses kayıt cihazı ile kayıt altına alınmıştır. Araştırmada verilerin çözümlenmesinde, nitel veri analizleri tekniklerinden içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde çocukların en çok sevdikleri kitapların, içerisinde mizahi ögeler barındıran kitaplar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Resimleri belirsiz ve kurgusu durağan olan kitapların daha az tercih edildiği, kitabın içinde ilgi duyulan veya çocuklar tarafından sevilmeyen bir unsurun kitap tercihleri üzerinde etkili olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Genel olarak, çalışmanın sonucunda çocukların mizahi ögeler içeren kitapları sevdiği, kitabın içinde ilgi duydukları bir unsurun olup olmamasının kitaplara yönelik tercihlerini etkilediği, resimlerde belirsiz hatları ve korkutucu ögeleri görmek istemedikleri ve durağan bir kurgusu olan ve mutlu son ile bitmeyen hikâyeleri tercih etmedikleri görülmüştür. Bu doğrultuda öncelikle ailelere ve eğitimcilere çocuklar için kitap seçerken onların isteklerini ve beklentilerini dikkate almaları gerektiği önerilmektedir. Çocukların kitaplara yönelik ilgilerini ve okuma alışkanlıklarını desteklemek için onların tercihlerinin farkında olunması önemlidir. Kitap yazar ve çizerlerinin, çocukların ilgi ve isteklerinin farkında olmaları önem taşımaktadır. Bu doğrultuda çocukları içerisinde mizah unsurları barındıran, net ve anlaşılır resimler içeren, hareketli bir olaya örgüsüne ve mutlu sona sahip kitaplar ile buluşturmaları önerilmektedir.
This study aims to determine the factors that preschool children attach importance to in their choices of illustrated storybooks. Ninety-four preschool children aged 5-years-old were included in the study. Eleven illustrated storybooks with different characteristics were read to the children. After the reading process, one-on-one and face-to-face interviews were conducted with the children. The interviews were recorded with a voice recorder. Content analysis, one of the qualitative data analysis techniques, was used to analyze the study's data. As a result of the findings obtained, it is stated that the books that children like most contain humorous elements. In general, as a result of the study, it was seen that children like books with humorous elements, whether there is an element of interest in the book affects their preferences for books, they do not want to see vague lines and scary elements in pictures, and they do not prefer stories that have a static plot and do not end with a happy ending. In this direction, it is recommended that parents and educators should consider their wishes and expectations when choosing books for children. It is important to be aware of children's preferences to support their interest in books and reading habits. Book writers and illustrators need to be mindful of the interests and wishes of children. In this direction, it is recommended to introduce children to books containing humorous elements, clear and understandable pictures, a lively plot, and a happy ending.