Deizme Götüren Sebepler


Creative Commons License

ULUTAȘ Y.

Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.23, sa.2, ss.501-513, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Vahiy ve akıl Allah’ın insana bahşettiği en önemli iki bilgi kaynağıdır. İnsan kendi alanı içerisinde birini diğerine mahkûm etmeden bu iki bilgi kaynağına yer verdiği takdirde insanlık büyük başarılar elde edecektir. İnsan bazen bu iki bilgi kaynağını birini diğerine karşı silah olarak kullanmıştır. Orta çağda özellikle Hıristiyanlık dinini temsil eden kilise ve bağlı otoriteler tahrif ettikleri dini kullanarak toplumu sömürmüşlerdir. Dinde yapılan tahrifatlar ve sömürü gerçek dinmiş gibi akıl dışı yöntemlerle savunularak halkın üzerinde baskı aracı olarak kullanılmıştır. Buna mukabil aklı vahyin yerine koyan deistler tahrif edilmiş vahyi reddettikleri gibi gerçek vahyi de reddederek kendilerini en önemli bilgi kaynağı olan vahiyden yoksun bırakmışlardır. Onları bu yola sevk eden birçok faktör mevcuttur. Bunların en önemlisi bilim ve teknolojinin gelişmesiyle beraber zenginleşen toplumların seküler bir hayat sürmesidir. Bununla beraber okullarda dini, tabi ve beşeri ilimlerin beraber okutulmaması, dindar olanların dini yorumlarını din gibi algılamaları, dindar olmayanların ise gerçek din ile sahtesini aynı kefeye koyarak bütün dinleri reddetmeleri ve aklın kendileri için yeterli olduğunu iddia etmeleri deizme götüren sebeplerin başında gelir.
Revelation and wisdom are two important sources of information that Allah has provided the human beings with. As long as one doesn’t convict one to the other in his/her own area, humanity will reach many achievements. The man has sometimes used one of these two sources of information against the other one. In the Middle Ages, especially the people representing Christianity have exploited the communities by manipulating the religion. The manipulations and exploitations in religion have been defended with unreasonable methods and caused pressure on people. Likewise, deists Who have put wisdom in revelation’s role have deprived themselves of revelation by rejecting the manipulations to revelation and actual revelation. There are a lot of factors leading them to this way. The most important one is that with the development of technology and science, communities have led a secular life. Main reasons driving people to deism are that religious, natural and humane lessons are not taught altogether at schools, people regard religious people‘s religious commands as religion, people who aren’t religious regard the actual religion and the fake one as the same and reject all the religions and claim that wisdom alone is enough for them.