“Fiil-(y)A+bil-” yapısı; -DI, -mIş, -(I)yor, -(y)AcAk, -Ar/-Ir, -mAlI, -sA ve -A eklerini alabilir ve içinde bulunduğu cümlenin kiplik görünümünü etkileyebilir. “Fiil-(y)A+bil-” yapısı yeterlilik fiili olarak adlandırılsa da yeterlilik dışında ihtimal, izin, rica vb. anlam alanlarını da karşılama gücüne sahiptir. Bu durum “fiil-(y)A+bil-” yapısının yeterlilik kipliği dışında kalan diğer kiplik kategorilerini de işaretleyebildiğini göstermektedir. Bu çalışma, “fiil- (y)A+bil-” yapılı cümlelerin Palmer’ın kiplik kategorilerindeki görünümünü belirlemeyi ve “fiil-(y)A+bil-” yapısının yeterlilik kategorisi dışında kalan diğer kiplik kategorilerini nasıl işaretlediğini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Amaçlı örneklemin tercih edildiği çalışmada, Kemal Tahir’in Esir Şehrin Mahpusu romanından “fiil-(y)A+bil-” yapısını içeren kırk cümle belirlenmiş ve bu cümleler Palmer’ın kiplik sınıflandırmasındaki kategorilere göre incelenmiştir. Yapılan inceleme neticesinde, “fiil-(y)A+bil-” yapısını içeren yirmi iki cümlenin yeterlilik, dokuz cümlenin ihtimal, beş cümlenin izin, üç cümlenin istek-gönüllülük ve bir cümlenin gereklilik kipliğinde işaretlendiği tespit edilmiştir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçların kiplik alanına ve kiplik çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
“Fiil-(y)A+bil-” structure can take the suffixes -DI, -mIş, -(I)yor, -(y)AcAk, -Ar/-Ir, -mAlI, -sA and -A and may affect the modality view of that sentence. Although the structure of "Fiil-(y)A+bil-" is called a verb of potential, it could also convey possibility, permission, request etc. meanings. This shows that the structure of “Fiil-(y)A+bil-" can mark other modality categories alongside the abilitive modality. This study, we have aimed to determine the view of the sentences with “Fiil-(y)A+bil-” in Palmer's modality categories and how the structure of “Fiil-(y)A+bil-” marks the other modality categories apart from the abilitive modality category. This study, in which purposive sampling was preferred, forty sentences containing the structure "Fiil-(y)A+bil-" were selected from Kemal Tahir's novel Esir Şehrin Mahpusu, and these sentences were analyzed according to the categories in Palmer's modality classification. Through a detailed examination, it has been determined that twenty-two sentences containing the structure "Fiil-(y)A+bil-" are marked in the abilitive modality, nine in the speculative modality, five in the permissive modality, three in the volitive modality, and in the necessity modality of one sentence. It is expected that the results obtained from this study will contribute to the modality field and modality studies.
