Mahkemeye Erişim Hakkı Bağlamında Vergi Uyuşmazlıklarının İncelenmesi


Hayrullahoğlu B.

Vergi Sorunları Dergisi, cilt.45, sa.402, ss.101-115, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 45 Sayı: 402
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: Vergi Sorunları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.101-115
  • Uşak Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye’de 2012 yılından itibaren kişiler, Anayasa ile korunan temel hak ve özgürlüklerinden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve buna ek Türkiye’nin taraf olduğu protokoller kapsamındaki bir hakkın ihlali iddiasıyla Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapabilmektedir. Bu kapsamda koruma altında bulunan haklardan biri de mahkemeye erişim hakkıdır. Kişilerin diğer temel hak ve özgürlükleri gibi mahkemeye erişim haklarının da korunması büyük önem taşımaktadır. Çalışmada Türkiye’de vergi uyuşmazlıklarına bağlı olarak Anayasa Mahkemesine mahkemeye erişim hakkının ihlali iddialarıyla yapılan başvurulara ilişkin iddiaların temelleri ve Mahkemenin konuya yaklaşımının ortaya konulması amaçlanmaktadır. Çalışmada doküman analizi yönteminden ve Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin içtihatlarından faydalanılmıştır. Sonuçlar, Türkiye’de vergi uyuşmazlıkları sonucu mahkemeye erişim haklarının ihlali iddiasıyla Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvuruların büyük kısmının süre aşımı nedeniyle davanın reddi itirazına dayandığını göstermektedir. Mahkemenin ihlal kararlarının çoğu yapılan müdahalelerin orantısız olmasına dayanmaktadır.
Since 2012, individuals in Turkey can make individual applications to the Constitutional Court with the allegation of violation of a constitutional right which is also guaranteed in the European Convention on Human Rights and additional protocols to which Turkey is a party. In this context, one of the rights under protection is the right of access to the court. It is of great importance to protect the right of access to court, as well as the other fundamental rights and freedoms of individuals. This study aims to reveal the bases of the allegations regarding the applications made to the Constitutional Court with allegations of violation of the right of access to the court due to tax disputes in Turkey and the approach of the Court. In the study, the document analysis method and the case law of the Constitutional Court and the European Court of Human Rights were used. The results show that most of the individual applications made to the Constitutional Court for the alleged violation of access to court as a result of tax disputes in Turkey are based on the objection of rejection of the case due to the statute of limitations. Most of the Court’s decisions of violations are based on disproportionate interference.