Bu çalışmanın amacı Psikolojik Danışma ve Rehberlik alanında deneysel araştırmaya göre yapılmış doktora tezlerinde iç geçerliği incelemektir. İlk olarak literatürdeki iç geçerlikle ilgili ölçütler belirlenmiştir. Sonrasında, Ulusal Tez Merkezi veri tabanında tarama yapmak için dâhil etme/dışlama ölçütleri belirlenmiştir. Belirlenen dâhil etme/dışlama ölçütleri kullanılarak Ulusal Tez Merkezi veri tabanında yapılan tarama sonuçlarına göre farklı disiplinlerden deneysel araştırmaya dayalı tezler incelenmiştir. Psikolojik Danışma ve Rehberlik alanında 2010-2020 yılları arasında tamamlanan ve deneysel desene dayalı doktora tez çalışmalarının tamamı araştırmaya dâhil etme/dışlama ölçütlerine göre incelenmiştir. Anahtar kavramlara göre yapılan taramadan sonra toplamda 363 doktora tezinden 54 tanesi ölçütlere uygun bulunmuş ve araştırmaya dâhil edilmiştir. Araştırmaya dâhil edilen 54 tez iç geçerlik ölçütlerine göre analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre katılımcı özellikleri, denek kaybı, deney ortamı, deneklerin seçimi, ölçme yönteminin etkisi gibi ölçütler yaygınlıkla kontrol altına alınmış ancak olgunlaşma, kontrol grubunun rekabet geliştirmesi, müdahalelerin aynı olmasına yönelik beklenti, kontrol grubunun demoralize olması gibi ölçütler dikkate alınmamıştır. Test etkisi, zaman etkisi, istatistiksel regresyon, deneysel uygulama ve deneysel müdahalenin yayılması gibi ölçütler ise tezlerin bir kısmında ele alınmıştır.
The purpose of this study is to examine the internal validity of the Psychological Counseling and Guidance doctoral dissertations conducted with experimental design. First, internal validity criteria were established after reviewing the literature. Second, inclusion and exclusion criteria were identified to search the Higher Education Council’s dissertation database. Using the determined inclusion/exclusion criteria, theses based on experimental research from different disciplines were examined according to the results of the search in the database of the National Thesis Center. All of the doctoral dissertations based on experimental design completed between 2010-2020 in the field of Psychological Counseling and Guidance were examined according to the inclusion/exclusion criteria of the research. After scanning by key concepts 54 of 363 doctoral theses in total were found to be suitable for the criteria and were included in the research. 54 theses included in the study were analyzed according to internal validity criteria. According to the results, while subject characteristics, mortality, location, differential selection, instrumentation were controlled by the researchers, maturation, compensatory rivalry by the control group, compensatory equalization of treatments, and resentful demoralization of the control group were not satisfactorily included during the treatment. Other threats to the internal validity testing, history, statistical regression, and experimental treatment diffusion are relatively handled through the treatment process.
