Ege Yöresindeki Bazı Linyit Kömürlerinin ve Deri Sanayisi Atık Çamurunun Su Buharı ile Gazlaştırılmasıyla Hidrojence Zengin Sentez Gaz Karışımı Üretilmesi ve Katı Oksit Yakıt Hücresinde Elektrik Üretim Veriminin Test Edilmesi


Levent M. (Yürütücü), Gündoğan K.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2023 - 2025

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Destek Programı: BAP Araştırma Projesi
  • Başlama Tarihi: Nisan 2023
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2025

Proje Özeti

Dünyada var olan enerji ve hammadde kaynakları gün geçtikçe sınırlanmakla beraber yenilenebilirliği de azalmaktadır. Nüfus artışıyla birlikte artan enerji ihtiyacını karşılamaya yönelik uygulamaların büyük bir bölümü petrol ürünleri ve katı yakıtlardan karşılanmaktadır. Katı yakıtların yanmasının çevresel etkilerinden dolayı, alternatif temiz enerji kaynaklarına yönelim artmıştır.  Bu çalışmada Soma-Manisa ve Tavşanlı-Kütahya linyit kömürü (veya deri atık çamuru) kaynaklı olumsuz çevresel etkilerin en aza indirilmesi ve aynı zamanda yenilenebilir bir enerji kaynağı olan hidrojen gaz üretimi gazlaştırma tekniğiyle yapılarak bir katı oksitli yakıt hücresinde elektrik üretimi veriminin test edilmiştir. Laboratuvar tipi pilot ölçekli bu uygulamanın sonuçlarından yola çıkarak elde edilen verilerin endüstriyel ölçekli uygulamalarda veri eksikliğine önemli ölçüde katkılar sağladığı düşünülmektedir.

Proje kapsamında kömürün ve atık çamurun gazlaştırılması sonucu üretilen hidrojence zengin sentez gazına oksijen ve su buharı beslemesi yaparak üretilen bu gazın bir katı oksit yakıt pilinde elektrik üretiminde yüksek verimler elde edilmiştir. Saf hidrojenden elde edilen elektrik üretim verimleri ile sentez gazı karışımından elde edilen elektrik üretim verimleri kıyaslanmıştır. Bu çalışmada kömürün, (atık çamurun) ve aynı zamanda gazlaştırma ürünü olan sentez gaz karışımının ayrı ayrı çok önemli bir girdi olduğu görülmüş ve proses ürün çıktılarının başka uygulamalarda tekrar hammadde olarak kullanılabilirliği gösterilmiştir.